
Bakır Kıtlığı Enerji ve Teknoloji Dönüşümünü Tehdit Ediyor
Bakır Kıtlığı Küresel Enerji ve Teknoloji Dönüşümünü Yavaşlatabilir
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı ( UNCTAD* ), küresel bakır kıtlığının temiz enerji ve dijital teknolojilere geçişi yavaşlatabileceği uyarısında bulundu. UNCTAD, daha akıllı ticaret ve yatırım stratejileri benimsenmediği takdirde bu durumun dünya çapında ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti.
Bakırın Stratejik Önemi
UNCTAD'ın son Küresel Ticaret Güncellemesi'nde bakır, hızla elektriklenen ve dijitalleşen küresel ekonominin merkezinde yer alan "yeni stratejik hammadde* " olarak tanımlandı. Yüksek iletkenliği ve dayanıklılığı nedeniyle bakır, enerji sistemleri ve temiz enerji teknolojileri için vazgeçilmez bir malzeme konumunda. Elektrikli araçlardan güneş panellerine, yapay zeka altyapılarından akıllı şebekelere kadar pek çok teknolojinin temelini oluşturuyor.
Arz ve Talep Dengesizliği
2040 yılına kadar bakır talebinin %40'tan fazla artması beklenirken, arz tarafında ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Yeni madenlerin keşfedilmesi ve işletmeye alınması 25 yıla kadar sürebilen uzun ve maliyetli bir süreç. UNCTAD tahminlerine göre, 2030 yılına kadar projeksiyonları karşılamak için 250 milyar dolarlık yatırım ve en az 80 yeni maden projesi gerekiyor.
Coğrafi Eşitsizlikler ve Değer Zinciri
Dünyadaki bilinen bakır rezervlerinin yarısından fazlası Şili, Avustralya, Peru, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Rusya'da bulunuyor. Ancak katma değerli üretim* büyük ölçüde Çin'de gerçekleşiyor. Çin, küresel bakır cevherinin %60'ını ithal ediyor ve rafine bakır üretiminin %45'inden fazlasını karşılıyor. Bu dengesizlik, birçok gelişmekte olan ülkenin kaynaklarından tam olarak faydalanamamasına neden oluyor.
Çözüm Önerileri
UNCTAD, gelişmekte olan ülkelerin bakır zengini kaynaklarını daha iyi değerlendirebilmesi için rafineri, işleme ve üretim alanlarında yatırım yapmasını öneriyor. Ayrıca, tarife engellerinin azaltılması ve bölgesel değer zincirlerinin geliştirilmesi gibi adımların atılması gerektiğini vurguluyor. Geri dönüşüm de bakır arzını desteklemek için önemli bir çözüm olarak öne çıkıyor.
Sonuç
UNCTAD, bakırın küresel tedarik zincirlerindeki kritik rolünün altını çizerek, koordineli ticaret ve endüstriyel stratejiler olmadan arzın yetersiz kalacağı uyarısında bulunuyor. Bu durum, özellikle gelişmekte olan ülkelerin kaynaklarından tam olarak yararlanmasını engelleyebilir.