BM Genel Sekreteri: Okyanusların Korunması Acil
Okyanus Sağlığı ve İnsanlığın Geleceği Birbirine Bağlı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, Fransa'nın Nice kentinde düzenlenen BM Okyanus Konferansı'nın (UNOC3) ikinci gününde yaptığı açıklamada, "Okyanusu zehirlediğimizde, kendimizi zehirliyoruz" ifadelerini kullandı. Guterres, okyanusların korunması ve sürdürülebilirliği için acil eylem çağrısında bulundu.
Okyanusların Dönüş Noktasına Yaklaşılıyor
Guterres, "Geri dönüşü imkansız hale gelebilecek bir dönüm noktasına yaklaşıyoruz. Açık olalım: Güçlü çıkarlar bizi bu uçuruma doğru itiyor. Açgözlülük adı verilen net bir düşmanla zorlu bir mücadele veriyoruz" dedi. İklim değişikliği, biyoçeşitlilik ve deniz koruma arasındaki bağlantıya dikkat çeken Guterres, zamanında ve etkili müdahale olmazsa hem okyanusların hem de insanlığın geri dönülemez şekilde etkileneceğini vurguladı.
Gelişmekte Olan Ülkelere Destek Çağrısı
Guterres, gelişmekte olan ülkelerin, özellikle kıyı toplulukları ve küçük ada devletlerinin, aşırı hava olayları ve doğal afetlerden korunabilmeleri için "finansal ve teknolojik destek" sağlanması gerektiğini belirtti. Aşırı avlanmanın deniz biyoçeşitliliğini tehdit ettiğini hatırlatarak, ülkelerin yasa dışı balıkçılığa karşı daha güçlü önlemler alması ve deniz yaşamını korumak için korunan alanları genişletmesi gerektiğini söyledi.
2030 Hedefi ve Küresel Isınma
Guterres, ülkelerin 2030 yılına kadar deniz ve kıyı alanlarının en az yüzde 30'unun korunması hedefine ulaşması gerektiğini vurguladı. Bilim insanlarının, küresel ısınmanın en kötü etkilerini hafifletmek için 1,5 derece eşiğinin hala ulaşılabilir olduğunu söylediğini ancak uluslararası toplumun "geri dönüşü olmayan bir noktanın eşiğinde" olduğunu belirtti. Okyanusların karbon emisyonlarını emmesinin, yüksek sıcaklıklar ve mercan resiflerinin ağarması gibi biyoçeşitlilik dengesizliklerine yol açtığını ekledi.
Yenilenebilir Enerjiye Geçişin Önemi
Guterres, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş konusunda yeterli aciliyet ve istek olmadığını ifade etti. Ülkeleri, Brezilya'da düzenlenecek COP30 için Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkılar ( NDC'ler* ) hazırlamaya ve sunmaya çağırdı. Bu iklim eylem planlarının 1,5 derece hedefiyle "tamamen uyumlu" olması ve 2035 yılına kadar emisyonlarda "dramatik azalmalar" sağlaması gerektiğini söyledi.
Küresel İş Birliği ve BBNJ* Anlaşması
Guterres, bu yılki Okyanus Konferansı'na hükümetler, sivil toplum, iş dünyası liderleri, yerli gruplar ve bilim camiasından yoğun katılımın olumlu bir gelişme olduğunu belirtti. 2023'te kabul edilen Ulusal Yetki Alanları Ötesindeki Deniz Biyoçeşitliliği Anlaşması (BBNJ) için 134 ülkenin imza attığını ve 50'sinin onayladığını, konferansın başlangıcından bu yana 15 yeni imza ve onayın geldiğini açıkladı. BBNJ'nin 60 onay veya kabul alması halinde yürürlüğe gireceğini söyledi.
Sonuç ve Çağrı
Guterres, "Herkesin kararlı taahhütler ve somut finansmanla öne çıkmasını istiyorum. Okyanus bize çok şey verdi. Şimdi iyiliğini geri ödeme zamanı. Sağlığımız, iklimimiz ve geleceğimiz buna bağlı" diyerek sözlerini tamamladı.