Dipnot
BM Genel Sekreteri Okyanusların Korunması İçin Çağrı Yaptı
9 Haziran 2025
17:33

BM Genel Sekreteri Okyanusların Korunması İçin Çağrı Yaptı

António Guterres, okyanusların %30'unun korunması ve plastik kirliliğiyle mücadele için ülkeleri cesur adımlar atmaya davet etti.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Okyanusların Korunması İçin Çağrıda Bulundu

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, Fransa'da düzenlenen okyanus zirvesinde yaptığı konuşmada, dünya denizlerini krizden kurtarmak için "yağmadan korumaya" geçilmesi gerektiğini vurguladı. Guterres, tüm ülkelerin 2030 yılına kadar okyanusların en az %30'unu korumayı hedefleyen "cesur taahhütler" sunması gerektiğini belirtti. Bu taahhütler, plastik kirliliği, aşırı avlanma ve açık denizlerin daha iyi yönetimi gibi konuları kapsıyor.

Çok Taraflılığın Önemi ve ABD'ye Gönderme

Guterres, konferansta bulunmayan ABD'ye gönderme yaparak, "Derin denizler vahşi batıya dönüşemez" uyarısında bulundu. Ayrıca, çok taraflılığın önemini vurgulayarak, "Çalkantılı bir çağda yaşıyoruz, ancak burada gördüğüm kararlılık bana umut veriyor" dedi. Guterres'in bu sözleri, aralarında Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin de bulunduğu 60 dünya liderinden alkış aldı.

Derin Deniz Madenciliği ve Moratoryum Çağrısı

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, zirvede yaptığı konuşmada, derin deniz madenciliğine moratoryum* uygulanmasının "uluslararası bir zorunluluk" olduğunu belirtti. Macron, "Derin deniz tabanını ve biyoçeşitliliği tahrip edecek yırtıcı ekonomik faaliyetlere başlamak delilik" dedi. Şu ana kadar 37 ülke, moratoryum veya geçici durdurma kararını desteklediğini açıkladı.

Açık Denizler Anlaşması ve 30x30 Hedefi

Macron, açık denizler anlaşmasının uygulanması için 60 ülkenin onayının gerekli olduğunu ve bu hedefe yaklaşıldığını söyledi. 2023'te imzalanan anlaşma, 60. onayın ardından 120 gün içinde yürürlüğe girecek. Bu anlaşma, 2030 yılına kadar okyanusların %30'unun korunmasını hedefleyen "30x30" hedefine ulaşmak için kritik önem taşıyor.

Fransa ve İngiltere'nin Koruma Çabaları

Fransa, deniz koruma alanlarında dip trol avcılığı* nı yasaklamak yerine "sınırlandırmayı" tercih ettiği için eleştirilere maruz kaldı. Öte yandan İngiltere, korunan deniz alanlarının yarısında dip trol avcılığını yasaklayacağını duyurdu. Şu anda okyanusların sadece %2,7'si yıkıcı faaliyetlerden etkin bir şekilde korunuyor.